08) เชิด - ชู: บทสัมภาษณ์ผู้ได้รับรางวัลทุนเจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี ประจำปี 2566

          ปัจจุบันอาจารย์เป็นหัวหน้าสาขาวิชาโลหิตวิทยาและอองโคโลยี ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล รับผิดชอบงานบริหารภายในสาขาวิชา งานบริการ งานการเรียนการสอน และงานวิจัยเกี่ยวกับโรคเลือดและมะเร็งในเด็ก รวมถึงการรักษาด้วยการปลูกถ่ายเซลล์ต้นกำเนิดเม็ดเลือดในผู้ป่วยเด็ก ในส่วนของการศึกษาอาจารย์เป็นประธานรายวิชาระดับคลินิก ศรกม 415 กุมารเวชศาสตร์ 1 และเป็นอาจารย์ที่ปรึกษานักศึกษาแพทย์ชั้นปีที่ 4 ของภาควิชากุมารเวชศาสตร์ อาจารย์เป็นอนุกรรมการฝึกอบรมและสอบวุฒิบัตรแพทย์ประจำบ้านต่อยอดอนุสาขาโลหิตวิทยาและมะเร็งในเด็ก และอนุกรรมการฝึกอบรมแพทย์ประจำบ้านต่อยอด หลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพเวชกรรมด้านการปลูกถ่ายเซลล์ต้นกำเนิดเม็ดเลือดในเด็ก รวมถึงเป็นอนุกรรมการสมาคมวิชาชีพและหน่วยงานต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับโรคเลือดและมะเร็งในเด็ก

          ดิฉันรู้สึกภูมิใจและเป็นเกียรติอย่างยิ่งที่ได้รับรางวัลอาจารย์ดีเด่นระดับคลินิก “ทุนเจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี” ซึ่งเป็นทุนอันทรงเกียรติที่ทายาทของท่านได้บริจาคไว้ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2498 และมีการมอบรางวัลอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ปี พ.ศ. 2512 โดยมีจุดประสงค์เพื่อเป็นรางวัลแก่อาจารย์แพทย์ผู้ทรงคุณวิชาดีเด่น ถ่ายทอดการสอนได้ดี เป็นผู้ตั้งใจสอน ค้นคว้าหาวิธีสอนเพื่อประโยชน์และการเรียนรู้ของนักศึกษา และเป็นแบบอย่างที่ดีให้แก่ศิษย์ ดิฉันขอกราบขอบพระคุณทายาทของท่านเจ้าพระยาฯ ที่เห็นความสำคัญของการศึกษา ในคณะแพทยศาสตร์ และจัดตั้งทุนนี้ขึ้น รวมถึงขอขอบพระคุณอาจารย์ในภาควิชากุมารเวชศาสตร์ ภาควิชาต่าง ๆ แพทย์ประจำบ้าน นักศึกษาแพทย์ที่เสนอชื่อดิฉัน และขอบพระคุณคณะกรรมการพิจารณาคัดเลือก ที่กรุณาเลือกให้ดิฉันได้รับรางวัลอันทรงคุณค่านี้ค่ะ

          ครูแพทย์ที่ดีควรมีจิตวิญญาณของความเป็นครู มีความตั้งใจในการถ่ายทอดความรู้ เป็นแบบอย่างที่ดีทั้งด้านวิชาการและจริยธรรม ดิฉันเชื่อว่าหน้าที่ของครูแพทย์ไม่ใช่เพียงการสอนวิชาการ แต่รวมถึงการปลูกฝังทักษะและเจตคติในการดูแลผู้ป่วยอย่างมีเมตตา ในปัจจุบันความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีทำให้เราสามารถค้นหาความรู้ทางการแพทย์ที่มีอยู่อย่างมากมายได้ง่ายขึ้น ครูแพทย์ควรเน้นการสอนให้ลูกศิษย์เรียนรู้ได้ด้วยตนเอง สามารถคิดวิเคราะห์ โดยมีครูเป็นผู้ช่วยแนะนำ และสร้างกำลังใจในการเรียนรู้ ดิฉันพยายามส่งเสริมให้ลูกศิษย์มี empathy คือ มีความใส่ใจและทำความเข้าใจในมุมมองของผู้ป่วยและครอบครัว ดูแลผู้ป่วยทั้งด้านร่างกาย จิตใจ จิตวิญญาณ และสังคมรวมถึงการมีทักษะการสื่อสารและการทำงานเป็นทีม ซึ่งล้วนเป็น soft skills ที่สำคัญในการเป็นแพทย์ที่ดีซึ่งลูกศิษย์สามารถเรียนรู้ได้ในขณะดูแลผู้ป่วยในโรงเรียนแพทย์

           สิ่งที่ดิฉันรู้สึกภูมิใจที่สุดในการเป็นครูแพทย์คือ การได้เห็นความสำเร็จของลูกศิษย์ ทั้งในด้านวิชาชีพและครอบครัว ดิฉันคิดว่าการประกอบอาชีพแพทย์ เราช่วยผู้ป่วยได้เพียงจำนวนหนึ่งเท่านั้นแต่การเป็นครูแพทย์ ทำให้มีโอกาสได้อบรม สอนลูกศิษย์เพื่อให้เป็นแพทย์ที่ดีต่อไป ซึ่งจะสามารถช่วยเหลือผู้ป่วยได้ในวงกว้างขึ้น ดิฉันจะสอนลูกศิษย์อยู่เสมอว่าแพทย์ไม่สามารถรักษาผู้ป่วยทุกคนให้หายจากโรคได้ แต่เราสามารถดูแลช่วยผู้ป่วยให้ลดความทุกข์ทรมานจากอาการของโรคทางกาย support จิตใจ และช่วยให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตที่ดีที่สุดได้ตามบริบทที่เหมาะสมของแต่ละครอบครัวได้ ดิฉันรู้สึกมีความสุขเสมอเมื่อได้เรียนรู้ร่วมกับลูกศิษย์ บางครั้งคำถามจากลูกศิษย์ ทำให้ดิฉัน ได้กลับไปทบทวนความรู้เพิ่มเติม ดิฉันคิดว่าการได้เป็นส่วนหนึ่งในการเรียนรู้ของลูกศิษย์และได้ใช้ความรู้เพื่อประโยชน์สุขของผู้อื่นตาม พระราชดำรัสของสมเด็จพระบรมราชชนก คือ ความสำเร็จที่แท้จริงในฐานะครูแพทย์

          ดิฉันอยากฝากให้ครูแพทย์รุ่นใหม่ยึดหลักอิทธิบาท 4 ในการเรียนรู้และสอนลูกศิษย์ คือ ฉันทะ (ความพอใจรักในสิ่งที่ทำ), วิริยะ (ความเพียรพยายาม), จิตตะ (ความเอาใจใส่ตั้งใจ) และ วิมังสา (การใคร่ครวญพิจารณาอย่างมีเหตุผล) เพราะวิชาการแพทย์เปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา เราทุกคนในวิชาชีพนี้จึงต้องเรียนรู้และปรับตัวอยู่เสมอ นอกจากนี้ครูแพทย์ควรให้ความสำคัญกับ จิตวิญญาณของความเป็นแพทย์ และการดูแลผู้ป่วยอย่างองค์รวม ทั้งด้านร่างกาย จิตใจ จิตวิญญาณ และสังคม โดยใช้หลักของ humanistic medicine ควบคู่กับการทำงานเป็นทีมกับสหสาขาวิชาชีพ ครูแพทย์ไม่ใช่เพียงผู้ถ่ายทอดความรู้ แต่ควรเป็นแรงบันดาลใจให้แก่ศิษย์ เป็นแบบอย่างของความเมตตา ความอ่อนน้อม และความเสียสละ ซึ่งจะนำไปสู่การปลูกฝังเจตคติที่ดีในการประกอบวิชาชีพแพทย์

          สิ่งหนึ่งที่ดิฉันยึดถือเสมอในการทำงานคือ พระราชดำรัสของสมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก ที่ว่า “ความสำเร็จที่แท้จริงอยู่ที่การนำความรู้ไปประยุกต์ใช้เพื่อประโยชน์สุขแก่มวลมนุษยชาติ (True success is not in the learning, but in its application to the benefit of mankind.)” คำสอนนี้เตือนใจดิฉันเสมอว่าหน้าที่ของเราคือไม่เพียงแสวงหาความรู้ แต่ต้องใช้ความรู้นั้นให้เกิดประโยชน์กับผู้คนและสังคมอย่างแท้จริง และอีกคำหนึ่งที่ดิฉันถือเป็นหลักในการปฏิบัติงานคือ คำขวัญของมหาวิทยาลัยมหิดล ที่ว่า “อัตตานัง อุปมัง กเร“ พึงปฏิบัติต่อผู้อื่น เหมือนดังปฏิบัติต่อตนเอง ซึ่งเป็นรากฐานของการทำงานอย่างมีความเข้าใจ เห็นใจ และเคารพผู้อื่น ไม่ว่าจะเป็นผู้ป่วย ญาติผู้ป่วย หรือเพื่อนร่วมงาน การมีหัวใจของความเป็นมนุษย์ คือสิ่งที่ดิฉันเชื่อว่าเป็นแก่นสำคัญของการเป็นแพทย์และการเป็นครูแพทย์ที่สมบูรณ์อย่างยั่งยืน

          ดิฉันขอกราบระลึกถึงพระคุณและกราบขอบพระคุณคุณพ่อ คุณแม่ ปูชนียาจารย์ในคณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาลที่ประสิทธิ์ประสาทวิชาความรู้ สร้างแรงบันดาลใจในการทำงานและเป็นต้นแบบของการเป็นครูแพทย์ที่ดี ขอบพระคุณคณาจารย์ในสาขาวิชาโลหิตวิทยาและอองโคโลยี และสาขาต่าง ๆ ในภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณาจารย์ในภาควิชาต่าง ๆ ผู้ร่วมงานในทุกสาขาวิชาชีพของคณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาลที่ให้การสนับสนุนในการทำงานมาตลอด ขอบคุณลูกศิษย์ที่ทำให้การทำงานเป็นครูแพทย์เป็นไปอย่างมีความสุข ขอบคุณผู้ป่วยที่ทำให้ได้เรียนรู้และถือเป็นครูของแพทย์เช่นเดียวกัน สุดท้ายนี้ขอขอบคุณสมาชิกทุกคนในครอบครัวที่สนับสนุนให้ดิฉันทำงานเป็นครูแพทย์ได้อย่างเต็มที่เสมอมาค่ะ

รศ. พญ.กลีบสใบ สรรพกิจ
ภาควิชากุมารเวชศาสตร์
คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
email : This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.