Page 8 - วารสารฉบับ 6
P. 8
Interactive lecture
การสอนบรรยายแบบมีีปฏิิสัมีพัันธ์์
รศ. นพ.สุพจน์ พงศ์ประสบชัย
ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล
การสอนบรรยาย (lecture) เป็็นรูป็แบบการสอนที่่�ยังมี่ป็ระโยชน์มีากในการสอนหลัักการ
(concept) หรือแก่น (core) ของเรื�องต่่าง ๆ เพราะใช้เวลัาสอนน้อย สอนผูู้้เร่ยนได้้จำำานวนมีาก
แลัะสามีารถใช้ที่บที่วนได้้ซ้ำำ�าแลั้วซ้ำำ�าอ่ก โด้ยที่ั�วไป็การสอนที่่�จำะด้ึงดู้ด้ผูู้้เร่ยนได้้นานๆ ควรเป็็นการ
บรรยายแบบมี่ป็ฏิิสัมีพันธ์์ (interactive lecture) คือ ให้ผูู้้เร่ยนมี่กิจำกรรมี (activity) เช่น คิด้
เข่ยน อ่าน แลัะพูด้ด้้วยระหว่างการสอน เพื�อเพิ�มี engagement แลัะความีเข้าใจำในบที่เร่ยนของผูู้้เร่ยน
ให้ด้่ยิ�งขึ�น
คิว่รแสดงเคิ้าโคิรงเน้�อห้าในภาพรว่ม่กิ่อน แล้ว่จำึง
การบรรยายที่่�ด้่จำำาเป็็นต่้องมี่ “ป็ฏิิสัมีพันธ์์” หรือไมี่?
แบ่งซอยกิารพูดเป็็นห้ัว่ข้้อ ๆ แล้ว่พูดทำีละห้ัว่ข้้อ โดยม่ีสไลด์
คิิดว่่าไม่่จำำาเป็็นเสม่อไป็ เพราะคิรูสาม่ารถทำำาให้้ ห้ลักิ (navigator) ทำี�คิอยแสดงให้้ผูู้้เรียนรู้ว่่าเราพูดถึงห้ัว่ข้้อ
ผูู้้เรียนเกิิด engagement ได้โดยกิารให้้แรงจำูงใจำ ใดแล้ว่ และคิว่รม่ีสรุป็ย่อย ๆ เม่้�อจำบทำุกิห้ัว่ข้้อย่อย จำะทำำาให้้
(motivation) และพูดบว่กิ (empowerment) ถึง ผูู้้เรียนทำี�ตาม่ไม่่ทำันกิลับม่าต่อติดได้
ป็ระโยชน์ทำี�ผูู้้เรียนจำะได้จำากิกิารบรรยายนี� ร่ว่ม่กิับกิารเตรียม่ กิารร้อยเรียงเน้�อห้า ต้องทำำาให้้ผูู้้เรียนใช้พลังสม่อง
ร้อยเรียงเน้�อห้าให้้สั�น ๆ (ไม่่เกิิน 20-30 นาทำี) เข้้าใจำง่าย (cognitive load) น้อยทำี�สุด ดังนั�นอะไรทำี�คิว่รแสดงตอนนี�
สบายตา และน่าติดตาม่ กิ็น่าจำะทำำาให้้ผูู้้เรียนติดตาม่ กิ็จำงแสดงทำันทำี อย่าให้้รอ เม่้�อกิล่าว่ถึงเร้�อง ๆ ห้นึ�งแล้ว่ต้อง
กิารบรรยายจำนจำบได้ คิว่รใช้ป็ฏิิสัม่พันธ์์เพ้�อเพิ�ม่คิว่าม่ ม่ีรายละเอียด ภาพ ห้ร้อแผู้นภูม่ิ คิว่รต่อด้ว่ยสิ�งนั�นทำันทำี ไม่่คิว่ร
เข้้าใจำในป็ระเด็นทำี�ยากิเป็็นห้ลักิ กิารพยายาม่ใส่ป็ฏิิสัม่พันธ์์ พูดว่่า “เดี�ยว่จำะม่ีภาพให้้ดู” ฯลฯ เพราะเน้�อห้าจำะไม่่ต่อเน้�อง
โดยไม่่จำำาเป็็นห้ร้อเกิร่อเกิินไป็ กิลับอาจำจำะทำำาให้้ผูู้้เรียนรู้สึกิ เข้้าใจำยากิข้ึ�น และชว่นให้้ผูู้้เรียนเสียอารม่ณ์์ว่่า “ทำำาไม่ไม่่
เสียเว่ลาห้ร้อเบ้�อห้น่ายม่ากิข้ึ�นได้ แสดงม่าเลย” ในทำางกิลับกิัน อะไรทำี�คิว่รแสดงซำ�าอีกิกิ็ให้้
การบรรยายที่่�ด้่ควรเต่ร่ยมีเนื�อหาอย่างไร? ยกิม่าแสดงซำ�าทำันทำี อย่าให้้ผูู้้เรียนต้องระลึกิ
กิารสรุป็เป็็นระยะ ๆ ให้้บ่อยทำี�สุด (as frequent as
คิรูคิว่รตั�งว่ัตถุป็ระสงคิ์ทำี�ชัดเจำนและเห้ม่าะสม่กิับ
ผูู้้เรียน แล้ว่สอนให้้น้อยทำี�สุดเทำ่าทำี�คิรบตาม่ว่ัตถุป็ระสงคิ์ ไม่่ possible) โดยเฉพาะเม่้�อบรรยายห้ัว่ข้้อย่อยห้นึ�งจำบ เป็็น
คิว่รเสริม่ ไม่่คิว่รแถม่ กิารสอนม่ากิเกิินไป็เป็็นกิารทำำาร้ายผูู้้เรียน เทำคินิคิทำี�ผู้ม่คิิดว่่าดีทำี�สุดในกิารร้อยเรียงเน้�อห้า ไม่่คิว่รใช้
แบบห้นึ�ง สอนห้ลักิกิารห้ร้อแกิ่นเป็็นห้ลักิ ห้ลังจำากินั�นจำึง “take home message” แบบทำี�เห้็นใช้กิันดาษด้�นเลย
ร้อยเรียงลำาดับข้องเน้�อห้าในกิระดาษ (ห้ร้อ post-it) กิ่อน เพราะกิารสรุป็เป็็นระยะ ๆ เม่้�อสอนจำบแต่ละตอนห้ร้อ
ทำำาเน้�อห้าให้้สั�นและเรียบง่ายทำี�สุด “ถ้าทำ่านไม่่สาม่ารถพูด แต่ละว่ัตถุป็ระสงคิ์จำะทำำาให้้ผูู้้เรียนกิลับม่าติดตาม่ทำันอีกิคิรั�ง
เร้�องยากิให้้เข้้าใจำง่ายได้ แสดงว่่าทำ่านยังไม่่เข้้าใจำม่ันดีพอ” ทำำาให้้ม่ั�นใจำได้ว่่าไม่่ม่ีผูู้้เรียนคินไห้นถูกิทำิ�ง และยังเป็็นกิาร
เป็ลี�ยนจำังห้ว่ะจำะโคินข้องกิารพูด ทำำาให้้ดึงคิว่าม่สนใจำข้องผูู้้เรียน
ให้้กิลับม่าได้
6
