Page 18 - Journal 8

คร้เป็็นคนตั่อมาที�ผิมสังเกตัว่า มีอิทธิพื่ลีตั่อช้ีวิตั คำาว่า role model แป็ลีเป็็นภาษาไทยว่า ตั้นแบบ
การนำาความร้้ไป็ใช้้ แนวทางแลีะทัศึนคตัิในการดำาเนินช้ีวิตั มี หมายความถึึง การเป็็นตั้นแบบในพื่ฤตัิกรรมที�ทำาให้เกิดการ
คร้หลีายคนที�มีบทบาท ในแง่มุมที�ไม่เหม่อนกัน ผิมได้วิธีการ เป็ลีี�ยนแป็ลีงพื่ฤตัิกรรมแก่คนอ่�น เกิดพื่ฤตัิกรรมคลี้ายกันหร่อ
พื่้ดที�ป็ระทับใจจากอาจารย์ท่านหนึ�ง แตั่ได้วิธีการเข้้าใจความ ทำานองเดียวกัน เช้่น พื่่อแม่เป็็นตั้นแบบข้องลี้ก คร้เป็็นตั้น
ร้้สึกผิ้้ป็่วยจากอาจารย์อีกท่านหนึ�ง ได้คตัิในการดำาเนินช้ีวิตั แบบข้องนักเรียน รุ่นพื่ี�เป็็นตั้นแบบข้องรุ่นน้อง ผิ้้นำาเป็็น
ได้วิธีการแก้ป็ัญหาจากอาจารย์ไม่ซึ่ำ�ากัน แตั่ลีะคนลี้วนมีความ ตั้นแบบข้องป็ระช้าช้น ส่วนคนที�ทำาตัามแบบ เรียกว่า
แตักตั่างกัน สังเกตัว่าผิมไม่ได้เลีียนแบบพื่ฤตัิกรรมจากใครคน aspirant การถึ่ายทอดพื่ฤตัิกรรมแบบนี� เรียกว่า role
ใดคนหนึ�งเป็็นหลีัก แตั่เกิดข้ึ�นผิสมผิสานกันไป็จนกลีมกลี่น modeling เกิดได้ตัลีอดช้ีวิตั วัยเด็กเกิดมากแลีะสำาคัญกว่า
กันเหม่อนผิสมสี แยกยากว่ามาจากใครบ้าง อาจไม่ร้้ตััว ในผิ้้ใหญ่

ว่าเลีียนแบบใคร แตั่เม่�อมีคนทักว่าที�ผิมทำาพื่้ดหร่อทำานั�น
เหม่อนคร้ข้องผิมจึงสังเกตัว่าเป็็นเช้่นนั�นจริง แสดงว่า คนที�เริ�มใช้้คำาว่า role model เป็็นคนแรก ค่อ
กระบวนการถึ่ายทอดแบบอย่างนี� เกิดข้ึ�นโดยไม่ร้้ตััว ทาง Robert K. Merton นักสังคมวิทยา ที�อธิบายว่า การถึ่ายทอด
จิตัวิทยาอธิบายว่าเป็็นกลีไกทางจิตั เรียกว่าการถึ่ายทอด แบบนั�นเกิดข้ึ�นเม่�อคนเราเป็รียบเทียบตันเองกับกลีุ่มคนที�มี
แบบอย่าง หร่อ identification ถึ้าตัั�งใจลีอกแบบ เรียกว่า บทบาทเด่นในสังคม เม่�อช้่�นช้อบจึงเลีียนแบบคนเหลี่านั�น
imitation จะตัั�งใจทำาด้วยจิตัสำานึก identification เป็็น ตััวอย่างช้ัด ๆ เช้่น นักกีฬา ดารา นักร้อง ศึิลีป็ินตั่าง ๆ ที�มี
กระบวนการข้องจิตัใตั้สำานึก เกิดข้ึ�นโดยอัตัโนมัตัิ เราจึงอาจ ช้่�อเสียง เป็็นที�นิยมช้มช้อบในสังคม เม่�อร้้สึกดี อยากเป็็น
ถึ่ายทอดแบบอย่างจากคนอ่�นโดยไม่ร้้ตััวได้เสมอ แลีะทำาให้ แบบนั�น จึงเลีียนแบบพื่ฤตัิกรรมจากตั้นแบบ หลีังจากนั�นมี
มนุษย์มีการผิสมผิสานพื่ฤตัิกรรมจากตั้นแบบหลีายคน คนใช้้คำา role model อย่างแพื่ร่หลีาย มีการศึึกษาวิจัย

จนซึ่ับซึ่้อนข้ึ�นเร่�อยๆ สะสมตัั�งแตั่เด็กไป็จนโตั แลีะเช้่�อว่า มากมายตัามมา อธิบายกลีไกการเกิดข้ึ�นในสังคม แลีะการนำา
น่าจะเกิดข้ึ�นตั่อไป็ตัลีอดช้ีวิตั การถึ่ายทอดแบบอย่างนี�จึง ไป็ใช้้ป็ระโยช้น์ในการเรียนร้้
เป็็นเรียนร้้แบบหนึ�งที�มีพื่ลีังมาก แลีะไม่ตั้องสอน แค่เป็็น
แบบอย่าง เป็็นตััวข้องตััวเอง พื่ฤตัิกรรมที�แสดงออกมานั�น Psychoanalysis Theory
จะเหนี�ยวนำาให้คนที�ได้สัมผิัส ใกลี้ช้ิด เกิดความร้้สึกดี ๆ แลี้ว of Role Model
ถึ่ายทอดแบบอย่างไป็เอง พื่ฤตัิกรรมถึ่ายทอดตัามตั้นแบบ อธิบายตัามหลีัก
จิตัวิเคราะห์ได้ว่า identification นั�นมีหลีายมิตัิ นอกจาก
ผิมยังพื่บว่า ตััวเองถึ่ายทอดแบบอย่างจากคนอ่�น ๆ พื่ฤตัิกรรมภายนอกที�เห็นได้ช้ัดเจน เช้่น ท่าทาง การเดิน
อีกหลีายคน เช้่น รุ่นพื่ี�ที�น่าช้่�นช้ม เก่ง มีช้่�อเสียง ทำาให้อยาก การพื่้ด การตัอบสนองตั่อสิ�งเร้าแลี้ว การตัอบสนองภายใน
เป็็นแบบนั�นบ้าง วิช้าช้ีพื่ที�เลี่อกเรียน รวมทั�งสถึาบันที�เลี่อก เช้่น วิธีคิด ทัศึนคตัิ ค่านิยม ความช้อบ การแก้ป็ัญหา
ก็ได้แนวคิดแนวทางจากรุ่นพื่ี�โรงเรียนเก่าทั�งนั�น เพื่่�อนร่วมรุ่น การสร้างความสัมพื่ันธ์กับผิ้้อ่�น รวมไป็ถึึงนิสัยใจคอ แลีะ

ผิมหลีายคนมีส่วนหลี่อหลีอมความคิด คุณค่า เป็้าหมาย คุณลีักษณะตั่างๆ ก็ถึ่ายทอดได้เช้่นกัน เช้่น ความเมตัตัากรุณา
แรงบันดาลีใจ คนบางคนที�ผิมไม่ร้้จักแตั่แอบช้่�นช้อบ ป็ระสบ เอ่�อเฟ้�อเผิ่�อแผิ่ เห็นแก่ป็ระโยช้น์ส่วนรวม เห็นคุณค่าข้อง
ความสำาเร็จแลีะเป็็นตััวอย่างดี ๆ ก็เป็็นตั้นแบบข้องตััวผิม ตันเอง เคารพื่ผิ้้อ่�น รักษาสิ�งแวดลี้อม แลีะเห็นอกเห็นใจผิ้้อ่�น
เหม่อนกัน บางครั�งรุ่นน้องหร่อคนที�ทำางานสาข้าอ่�น ก็เป็็น เกิดระบบจริยธรรมภายในที�จะไม่ลีะเมิดคนอ่�น อยากเป็็นคนดี
ตั้นแบบข้องผิมด้วย สรุป็ว่า ช้ีวิตัผิมป็ระกอบร่างมาจากคน ทำาความดีเพื่่�อตันเอง เพื่่�อผิ้้อ่�น แลีะส่วนรวม การถึ่ายทอด
มากมาย หลี่อหลีอมมาเป็็นตััวตันในป็ัจจุบัน แบบเป็็นการเป็ลีี�ยนแป็ลีงภายในที�ค่อยเป็็นค่อยไป็ อาศึัยเวลีา
แลีะความสัมพื่ันธ์ผิ้กพื่ันกับตั้นแบบ เม่�อเป็ลีี�ยนแป็ลีงแลี้ว
จะฝึังลีึกไป็เป็็นบุคลีิกภาพื่ที�มีความมั�นคงแน่นอน ไม่ค่อย

16