Page 17 - Journal 8
P. 17
Role modeling :
a powerful teaching strategy
ผศ. นพ.พนม เกตุมาน
ภาควิิชิาจ่ิตเวิชิศาสตร์ คณีะแพทยศาสตร์ศิริราชิพยาบาล
“ We must acknowledge that the most important, indeed the only, thing we
have to offer our students is ourselves. Everything else they can read in a book.”
Daniel Charles Tosteson : Harvard Medical School
พฤต์ิกรรมมนุษยุ์เกิดขึ�นได้อยุ่างไร ท์ฤษฎีี
ท์างพฤต์ิกรรมศัาสต์ร์ อธิิบายุการเกิดพฤต์ิกรรม
มนุษยุ์ไว้ห้ลิายุท์าง ร่างกายุคนมีระบบประสาท์
ท์ี�สลิ้บซ้ำ้บซ้ำ้อน ท์ำางานประสานร่วมก้บระบบอ่�น ๆ
ท์ำาให้้เกิดการร้บร้้ คิด ร้้สึก แลิะเคลิ่�อนไห้ว
พฤต์ิกรรมบางอยุ่างเกิดขึ�นจากพ้นธิุกรรม ท์ี�กำาห้นด
ให้้มีเพ่�ออยุ้่รอด เป็นไปต์ามส้ญช้าต์ิญาณ์ท์ี�ถ่ายุท์อด
มาในวิว้ฒนาการมนุษยุ์ แต์่พฤต์ิกรรมส่วนให้ญ่
ของคนเกิดจากการเรียุนร้้ปฏิิส้มพ้นธิ์ก้บสิ�งแวดลิ้อม
เรียุนร้้จากคนด้วยุก้นเอง ต์้�งแต์่เด็กท์ี�ใกลิ้ช้ิดพ่อแม่
แลิะคนในครอบคร้ว คนเรียุนร้้โดยุเลิียุนแบบ
ถ่ายุท์อดแบบอยุ่างของพฤต์ิกรรมคนใกลิ้ช้ิดโดยุ
ไม่ร้้ต์้ว พฤต์ิกรรมแบบนี�เกิดจากต์้นแบบ ห้ร่อ role
model ถ้าท์บท์วนต์้วเอง จะอธิิบายุพฤต์ิกรรมของ
เราในปัจจุบ้นได้ แลิะอาจนำาไปใช้้สร้างการเรียุนร้้
ของคนอ่�นได้เช้่นก้น
role model ข้องช้ีวิตัผิมนั�นเองครับ ตั้นแบบในช้ีวิตัไม่ได้มี
เม่�อผิมลีองทบทวนช้ีวิตัที�ผิ่านมา พื่บว่าตันเองได้ คนเดียว ผิมได้รับบางส่วนมาจากคนนั�นนิด คนนี�หน่อย จาก
เรียนร้้แลีะเป็ลีี�ยนแป็ลีงพื่ฤตัิกรรม โดยการถึ่ายทอดแบบ พื่่อแม่นี�เรียกว่าช้ัดเจนมาก ผิมได้ความกังวลีกับเวลีามาก
อย่างจากตั้นแบบ หร่อ role model ในช้ีวิตัมาตัลีอด อันนี�มาจากพื่่อ ตัอนเด็ก ๆ นั�นไม่เข้้าใจว่า ทำาไมพื่่อตั้องไป็
มากบ้างน้อยบ้าง เก็บเกี�ยวป็ระสบการณ์ในช้ีวิตั แลีะเรียนร้้ ไหนลี่วงหน้านาน ๆ บางทีเราตั้องไป็รอด้หนังเป็็นช้ั�วโมง ๆ
ข้องใหม่ตัลีอดเวลีา จากบุคคลีสำาคัญที�อย้่ในเส้นทางช้ีวิตั โตัข้ึ�นคิดว่าจะไม่เป็็นแบบนั�น แตั่เอาเข้้าจริง ผิมกลีับกลีาย
โดยเฉพื่าะการเป็ลีี�ยนแป็ลีงครั�งใหญ่ ๆ ในช้ีวิตั มักเกิดจาก เป็็นเหม่อนพื่่อ ถึ้าผิิดนัดใครนี�เครียดมาก แม่นี�ผิมได้การ
เหตัุการณ์ป็ระทับใจ ที�มีตััวลีะครสำาคัญเกี�ยวข้้อง ค่อ คน อ่านหนังส่อ รักหนังส่อ สะสมหนังส่อ ไป็ถึึงการเคารพื่
บางคนที�ทำาให้เกิดแรงบันดาลีใจบางอย่าง เป็ลีี�ยนแป็ลีง หนังส่อ ไม่มีการเดินข้้าม เหยียบยำ�า ลีบหลี้่หนังส่อเป็็น
ความร้้สึก ความคิด แลีะพื่ฤตัิกรรมในเวลีาตั่อมา แลีะยังมี อันข้าด ยังจำาได้ว่า ถึ้าเผิลีอเดินข้้ามหนังส่อ จะตั้องก้มไป็
ผิลีตั่อเน่�องถึึงพื่ฤตัิกรรมในป็ัจจุบัน คนนั�นเป็็นแบบอย่าง ไหว้ข้อโทษทุกครั�ง ด้แลี้วก็ตัลีกดี แตั่ทัศึนคตัิตั่อหนังส่อยัง
ทั�งพื่ฤตัิกรรม วิธีคิด วิธีแก้ป็ัญหา การตััดสินใจ หลี่อหลีอม ตัิดตััวมาถึึงทุกวันนี� ช้อบอ่าน ช้อบซึ่่�อ สะสม แจกหนังส่อ
ให้มีบุคลีิกภาพื่ในป็ัจจุบัน คนเหลี่านั�นเป็็นคนตั้นแบบ หร่อ แลีะมีหลีายครั�งที�ซึ่่�อมาซึ่ำ�ากันเพื่ราะจำาไม่ได้ว่าเคยซึ่่�อมาแลี้ว
15