Page 9 - Journal 2-2021
P. 9
ความีที่้าที่ายัในการึจัดการึเรึ่ยันการึสอน การึวางแผนการึจัดการึเรึ่ยันการึสอนให้้มี่ป็รึะสิที่ธิิภาพู
ปัญห�ที่มักจะพบบ่อยครั้ง ได้แก่ การเลือกผู้ป่วยที่ 1. ก่อนคาบเรึ่ยัน ควรเตรียมความพร้อมกับผู้เรียนโดยแจ้ง
มักนิยมเลือกเฉพาะผู้ป่วยรายใหม่ที่ไม่เคยได้รับการวินิจฉัยมา ขอบเขต เนื้อหาที่จะทำาการเรียนการสอน เพื่อให้ผู้เรียนได้เตรียมตัว
ก่อนเท่านั้น ซึ่งในความเป็นจริงแล้วไม่จำาเป็นเสมอไปเนื่องจาก มาก่อนล่วงหน้า สำาหรับกรณีผู้ป่วยนอกโรคทั่วไป เนื้อหาทฤษฎี
ในเวชปฏิบัติจริงก็มีโอกาสได้พบทั้งผู้ป่วยเก่าและผู้ป่วยใหม่ ที่ควรเตรียมตัวมาก่อนได้แก่อาการวิทยาและแนวทางการตรวจ
ปะปนกัน สำาหรับผู้ป่วยรายเก่า อาจแนะให้ผู้เรียนทำาการ วินิจฉัยโรคที่พบบ่อยของผู้ป่วยนอก ส่วนกรณีผู้ป่วยนอกเฉพาะโรค
ทบทวนข้อมูลผู้ป่วยในประเด็นต่าง ๆ คือ การวินิจฉัยที่ผู้ป่วย ควรเตรียมตัวอ่านเนื้อหาเกี่ยวกับแนวทางการตรวจวินิจฉัยกลุ่มโรค
ได้รับมาถูกต้องแล้วหรือไม่ ด้วยข้อมูลหรือเกณฑ์การวินิจฉัย เฉพาะนั้น ๆ แนวทางในการประเมินความรุนแรงและการติดตาม
อะไร ผู้ป่วยได้รับการรักษาอะไรมาแล้วบ้าง สอดคล้องกับ ผลการรักษา เพื่อให้การเรียนในคาบสามารถใช้เวลาในการเชื่อมโยง
ระดับความรุนแรงตามทฤษฎีหรือกับแนวทางเวชปฏิบัติหรือไม่ ระหว่างทฤษฎีกับเวชปฏิบัติจริงได้เต็มที่ไม่ต้องสอนทฤษฎีซำ้า
ผลการรักษาด้วยวิธีการดังกล่าวเป็นอย่างไร มีภาวะแทรกซ้อน 2. เมีื�อเรึิ�มีต้้นคาบ ผู้สอนควรซักซ้อมทำาความเข้าใจกับผู้เรียน
จากโรคหรือจากการรักษาบ้างหรือไม่ เป็นต้น ซึ่งสามารถ โดยเฉพาะข้อจำากัดในด้านเวลา ซึ่งโดยมากแล้วทำาให้ไม่สามารถซัก
ทำาให้ผู้เรียนได้เชื่อมโยงข้อมูลผู้ป่วยเข้ากับทฤษฎีที่ได้ศึกษา ประวัติและตรวจร่างกายอย่างละเอียดทุกระบบ แต่ต้องเป็นการ
มาก่อนหน้าแล้วได้เช่นเดียวกัน เน้นตามปัญหาของผู้ป่วย เมื่อเชิญผู้ป่วยเข้าห้องตรวจ ควรแนะนำา
ปัญห�ถัดม� ได้แก่ ความร่วมมือของผู้ป่วยเพื่อมา ให้ผู้ป่วยได้รู้จักกับผู้เรียนและให้ความมั่นใจกับผู้ป่วยว่าจะได้รับการ
เป็นกรณีศึกษา โดยทั่วไปแล้วผู้ป่วยมักจะยินดีเป็นส่วนหนึ่ง ตรวจและรักษาภายใต้การกำากับดูแล และในระหว่างที่ผู้เรียนทำาการ
ของกระบวนการเรียนการสอน แต่ผู้สอนอาจทำาให้ผู้ป่วยรู้สึก ตรวจผู้ป่วย ควรทำาการสังเกตผู้เรียนเกี่ยวกับกระบวนการซักประวัติ
มีส่วนร่วมมากขึ้นได้โดยในขณะทำาการอภิปรายปัญหาผู้ป่วย ตรวจร่างกาย และการสื่อสารกับผู้ป่วยเพื่อให้คำาแนะนำาป้อนกลับ
พยายามใช้คำาศัพท์ต่าง ๆ ที่เป็นศัพท์เฉพาะให้น้อยที่สุดและมุ่ง โดยอาจให้คำาแนะนำาในขณะนั้น หรือในช่วงท้ายคาบก็ได้ ทั้งนี้หาก
ให้ผู้ป่วยได้ฟังและเข้าใจไปพร้อมกัน จะช่วยลดความอึดอัดของ ทำาในขณะมีผู้ป่วยอยู่ด้วย พึงปฏิบัติกับผู้เรียนเสมือนเป็นหนึ่งในทีม
ผู้ป่วยลงได้ ผู้ให้การดูแลรักษาเพื่อรักษาความมั่นใจของผู้ป่วยอยู่เสมอ
ปัญห�สุดท้�ยที่พบบ่อย คือไม่มีเวลาในการสรุป 3. ห้ลิังจากที่่�ผู้เรึ่ยันได้ต้รึวจผู้ป็่วยั โดยผ่านการซักประวัติ
และเปิดโอกาสให้ผู้เรียนได้สะท้อนคิดในตอนท้าย ซึ่งทำาให้เสีย ตรวจร่างกายและนำาเสนอข้อมูลผู้ป่วยแล้ว ผู้สอนควรเริ่มต้นการ
โอกาสในการสรุปประเด็นในการเรียน ซึ่งโดยทั่วไปแนะนำาให้ อภิปรายด้วยการตั้งคำาถามและให้ผู้เรียนเสนอแนวคิดเกี่ยวกับการ
อาจารย์เตรียมเวลาส่วนหนึ่งไว้เพื่อทำาขั้นตอนนี้โดยเฉพาะ แต่ วินิจฉัยและ/หรือการรักษาผู้ป่วยโดยอ้างอิงจากทฤษฎีที่ได้ศึกษามา
หากไม่สามารถทำาได้ ก็อาจให้ผู้เรียนได้สะท้อนคิดออกมาใน แต่ไม่จำาเป็นต้องทำาการทบทวนทฤษฎีทั้งหมด ชี้ประเด็นผู้เรียน
รูปของการเขียนเป็นข้อความส่งให้กับผู้สอน และมีการโต้ตอบ สามารถตอบได้ถูกต้อง และประเด็นความรู้ที่ยังไม่ถูกต้องหรือยังไม่
กันผ่านระบบ e-learning ก็ได้ แต่หากเลือกวิธีนี้ไม่ควรทิ้งช่วง ครบถ้วนพร้อมทั้งแนะนำาประเด็นที่ควรศึกษาเพิ่มเติมเกี่ยวกับผู้ป่วย
เวลาหลังสิ้นสุดการเรียนในคาบนานเกินไป เนื่องจากจะทำาให้ รายนั้นด้วย
ลืมรายละเอียดต่าง ๆ ได้ 4. เมีื�อสิ้นส้ดคาบเรึ่ยัน ผู้สอนควรให้ผู้เรียนได้สะท้อนคิดเกี่ยวกับ
สิ่งที่ได้เรียนไปโดยอาจตั้งคำาถามกว้าง ๆ ที่สอดคล้องกับทฤษฎีการ
เรียนรู้จากประสบการณ์ เช่น ในคาบเรียนนี้ผู้เรียนได้รับความรู้อะไร
บ้างที่เป็นความรู้หรือข้อมูลใหม่ ความรู้หรือข้อมูลใหม่นี้สอดคล้อง
หรือขัดแย้งกับสิ่งที่เคยทราบหรือเรียนรู้มาก่อนหน้านี้หรือไม่อย่างไร
และหากมีโอกาสได้ตรวจรักษาผู้ป่วยที่มีลักษณะคล้ายกันจะ
วางแผนในการวินิจฉัยหรือดูแลรักษาผู้ป่วยเปลี่ยนแปลงไปอย่างไร
เป็นต้น
การึจัดการึเรึ่ยันการึสอนที่่�แผนกผู้ป็่วยันอก มี่ความีสำาคัญแลิะมี่ป็รึะโยัช้น์ในการึสรึ้างป็รึะสบการึณ์ที่าง
คลิินิกเป็็นอยั่างมีาก แมี้ว่าจะมี่ข้อจำากัดบางป็รึะการึเช้่น ในด้านเวลิา สถึานที่่� แลิะช้นิดของโรึคที่่�ใช้้เป็็นกรึณ่ศึึกษา
แต้่การึวางแผนเต้รึ่ยัมีการึแลิะการึเลิือกผู้ป็่วยัที่่�เห้มีาะสมีจะช้่วยัที่ำาให้้เกิดการึเรึ่ยันรึู้ที่่�ด่สำาห้รึับผู้เรึ่ยันได้ โดยัเฉพูาะ
อยั่างยัิ�งห้ากในคาบเรึ่ยันแลิะที่้ายัคาบมี่การึอภิป็รึายัให้้ข้อเสนอแนะแลิะมี่การึสะที่้อนคิดโดยัผู้เรึ่ยันรึ่วมีด้วยั