Page 20 - Journal 2-2021
P. 20
Teaching of complex procedural skills
การสอนิทักษะการทำาห้ัตีถการท่�ซัับซั�อนิ
รศ. ดิร. นพ.เชิดิศักดิิ� ไอรมณีรัตน์
ภาควิชาศัลยศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล
ผลิลิัพูธิ์การึเรึ่ยันรึู้ของการึเรึ่ยันช้ั�นคลิินิกที่่�สำาคัญมีากอยั่างห้นึ�งคือ ความีสามีารึถึในการึที่ำาห้ัต้ถึการึ
ในการึสอนห้ัต้ถึการึที่่�ไมี่ซึ่ับซึ่้อนนัก แนวที่างที่่�นิยัมีใช้้กันคือ การึที่ำากรึะบวนการึสามีขั�นต้อนได้แก่ Briefing (ที่บที่วน
ขั�นต้อนก่อนที่ำา), Practice (ให้้ผู้เรึ่ยันลิงมีือที่ำาห้ัต้ถึการึโดยัมี่การึรึบกวนสมีาธิิน้อยัที่่�ส้ด), แลิะ Debriefing (ที่บที่วน
สิ�งที่่�ได้ที่ำาไป็แลิะรึับคำาแนะนำาจากครึู) แต้่ในห้ัต้ถึการึที่่�มี่ความีซึ่ับซึ่้อนมีากซึ่ึ�งส่วนให้ญ่ผู้ป็่วยัมีักจะได้รึับยัาสลิบแลิะ
ไมี่รึู้สึกต้ัวในขณะที่ำา ครึูผู้สอนอาจต้้องการึเที่คนิคที่่�มีากขึ�น ในบที่ความีน่� ผมีจะมีาให้้เกรึ็ดความีรึู้ที่่�จะช้่วยัให้้อาจารึยั์
สามีารึถึเพูิ�มีป็รึะสิที่ธิิภาพูของการึสอนห้ัต้ถึการึที่่�ซึ่ับซึ่้อน
1. คำวรพัิจารณาฝึึกหัตั้ถการทีี�ซึ่ับซึ่้อน้เหล่าน้ี�ใน้หุ่น้จำาลอง อาจารย์์พั้งตั้ระหน้ักว่า หัตั้ถการทีี�ซึ่ับซึ่้อน้หลาย์อย์่างเป็น้สิ�งทีี�
ให้คำล่องก่อน้ โดย์แน้วทีางการฝึึกให้ดำาเน้ิน้การห้าขั�น้ตั้อน้ ดังน้ี� อาจารย์์ทีำาคำล่องแล้ว การลงมั่อทีำาจ้งทีำาได้คำ่อน้ข้างอัตั้โน้มััตั้ิ
a. Conceptualization: ให้ผู้้้เรีย์น้ได้ทีบทีวน้คำวามัร้้พั่�น้ฐาน้ทีี� ไมั่ตั้้องคำิดมัาก ไมั่ตั้้องตั้ั�งใจมัากก็สามัารถทีำาได้ ดังน้ั�น้อาจารย์์
เกี�ย์วข้องกับหัตั้ถการน้ั�น้ ๆ เช้่น้ กาย์วิภาคำของอวัย์วะทีี�จะทีำา จ้งสามัารถทีำาหัตั้ถการดังกล่าวไปพัร้อมักับอภิปราย์ปัญหา
หัตั้ถการ ข้อบ่งช้ี� ข้อห้ามั ข้อคำวรระวังของหัตั้ถการ เป็น้ตั้้น้ ผู้้้ป่วย์ หร่อพั้ดถ้งงาน้วิจัย์ได้ แตั้่ใน้ผู้้้เรีย์น้ทีี�ย์ังไมั่ช้ำาน้าญ
b. Visualization: อาจารย์์แสดงหัตั้ถการน้ั�น้ ๆ ให้ด้เป็น้ตั้ัวอย์่าง หัตั้ถการดังกล่าว ขณะทีำาตั้้องตั้ั�งใจทีำามัาก ตั้้องคำิดตั้ลอดเวลา
ใน้อัตั้ราเร็วปกตั้ิ โดย์ไมั่ตั้้องมัีการอธิิบาย์ราย์ละเอีย์ดใด ๆ เพั่�อ ว่าจะทีำาอะไรตั้่อไป การทีี�อาจารย์์ไปช้วน้คำุย์เร่�องผู้้้ป่วย์ราย์อ่�น้
ทีำาให้ผู้้้เรีย์น้เห็น้ภาพัรวมัว่าเป้าหมัาย์ทีี�ตั้น้ตั้้องทีำาได้เป็น้อย์่างไร หร่อถามัคำำาถามัเช้ิงทีฤษฎีีเกี�ย์วกับโรคำทีี�ผู้้้ป่วย์เป็น้ อาจเป็น้การ
c. Verbalization: อาจารย์์แสดงหัตั้ถการน้ั�น้ให้ด้อีกหน้้�งรอบโดย์ รบกวน้สมัาธิิและจะทีำาให้ผู้้้เรีย์น้ฝึึกหัตั้ถการย์ากข้�น้ด้วย์
ทีำาช้้า ๆ บอกช้่�อขั�น้ตั้อน้และวิธิีทีำาใน้แตั้่ละขั�น้
d. Narration: อาจารย์์ทีำาหัตั้ถการซึ่ำ�าช้้า ๆ โดย์ทีี�อาจารย์์ไมั่พั้ด 3. การเล่อกหัตั้ถการให้ผู้้้เรีย์น้ทีำาคำวรเล่อกทีี�มัีระดับ
อธิิบาย์ใด ๆ แตั้่ให้ผู้้้เรีย์น้บรรย์าย์ให้ฟัังเป็น้ลำาดับขั�น้ว่าอาจารย์์ คำวามัย์ากเหมัาะสมั โดย์ทีั�วไปแล้วผู้้้เรีย์น้มัีระดับคำวามัสามัารถ
กำาลังทีำาขั�น้ตั้อน้ใดอย์้่ ดั�งเดิมัอย์้่ระดับหน้้�ง หากอาจารย์์เล่อกหัตั้ถการทีี�ง่าย์ ไมั่เกิน้
e. Practice: ผู้้้เรีย์น้ลงมั่อทีำาหัตั้ถการด้วย์ตั้น้เองโดย์มัีอาจารย์์ย์่น้ ระดับคำวามัสามัารถเดิมัของผู้้้เรีย์น้ จะทีำาให้ผู้้้เรีย์น้อย์้่ใน้
คำุมัอย์้่ข้าง ๆ comfort zone สามัารถทีำาหัตั้ถการได้โดย์ไมั่ตั้้องพัย์าย์ามั
มัากน้ัก (แตั้่ก็ไมั่ได้ทีำาให้เขาเก่งข้�น้) แตั้่หากอาจารย์์เล่อก
หัตั้ถการทีี�ย์ากมัากเกิน้กว่าระดับคำวามัสามัารถเดิมัของผู้้้เรีย์น้
อย์่างมัาก จะทีำาให้ผู้้้เรีย์น้อย์้่ใน้ panic zone คำ่อตั้ระหน้กตั้กใจ
และมัักจะทีำาหัตั้ถการไมั่สำาเร็จ อาจารย์์ผู้้้คำวบคำุมัคำวรเล่อก
หัตั้ถการให้ผู้้้เรีย์น้ทีำาทีี�ย์ากเกิน้กว่าระดับคำวามัสามัารถของ
ผู้้้เรีย์น้เล็กน้้อย์ ซึ่้�งจะเป็น้การฝึึกใน้ learning zone การฝึึก
หัตั้ถการใน้ระดับน้ี�ผู้้้เรีย์น้มัีโอกาสทีำาได้สำาเร็จส้งหากตั้ั�งใจทีำา
ใช้้คำวามัพัย์าย์ามัมัากข้�น้ ซึ่้�งจะทีำาให้ผู้้้เรีย์น้พััฒน้าทีักษะได้ดี
สิ�งทีี�น้่าสน้ใจใน้การทีำาหัตั้ถการใหญ่อย์่างหน้้�งคำ่อ ใน้กระบวน้
2. การทีำาหัตั้ถการตั้ั�งแตั้่ตั้้น้จน้จบอาจมัีขั�น้ตั้อน้ทีี�เหมัาะแก่การ
คำวรระมััดระวังปัญหา dual-task interference
กล่าวคำ่อ เมั่�อผู้้้เรีย์น้ตั้้องทีำางาน้ทีี�ใช้้สมัองสองอย์่างไปพัร้อมักัน้ จะ ฝึึกฝึน้ใน้ learning zone ของผู้้้เรีย์น้หลาย์คำน้ การกำาหน้ด
เกิดการรบกวน้กัน้ และทีำาให้การทีำางาน้ทีั�งสองน้ั�น้ย์ากลำาบากข้�น้ น้โย์บาย์ว่า การผู้่าตั้ัดใหญ่หน้้�งราย์ตั้้องฝึึกโดย์ผู้้้เรีย์น้หน้้�งคำน้
18
