Page 40 - Journal 8

การสอนกระบวนการตุ้้ด้สินใจในห�องฉุ้กเฉุิน

ด้�วยการเรียนร้�จากประสบการณ์์

อ. พญ.วนััชพร อุสส่าห์์กิิจ
ภาควิชาเวชศาสตร์ฉุุกิเฉุินั คณะแพทยศาสตร์ มห์าวิทยาลััยขอนัแกิ่นั

ห้้องฉุุกเฉุินถ่อเป็นสถานท์ี�ซ้ำึ�งมีลิ้กษณ์ะเฉุพาะต์้วแต์กต์่างจากห้้องต์รวจโรคอ่�น ๆ ในโรงพยุาบาลิ ท์ุกท์่านจะเห้็น
ได้ว่า ในช้่วงเวลิา 1 ว้นของการท์ำางานในห้้องฉุุกเฉุิน แพท์ยุ์อาจจะพบปัญห้าใดเข้ามาก็ได้ ต์้วอยุ่างเช้่น มีผู้้้ป่วยุห้้วใจ
ห้ยุุดเต์้นเข้ามาร้บการร้กษาพร้อมก้นก้บผู้้้บาดเจ็บอยุ่างห้น้กจากอุบ้ต์ิเห้ต์ุ ในขณ์ะเดียุวก้นน้�นอาจมีผู้้้ป่วยุบางรายุ
จำาเป็นจะต์้องได้ร้บการร้กษาห้ร่อท์ำาห้้ต์ถการอยุ่างเร่งด่วนห้ร่อแม้กระท์้�งอาจมีเห้ต์ุการณ์์ท์ี�ไม่คาดฝึันเกิดการท์ำาร้ายุ
ร่างกายุในห้้องฉุุกเฉุิน นอกจากน้�น ยุ้งมีโอกาสท์ี�ผู้้้ป่วยุห้นึ�งรายุมีปัญห้าซ้ำึ�งจำาเป็นจะต์้องแก้ไขมากกว่าห้นึ�งปัญห้า
ด้วยุความท์ี�ผู้้้เข้าใช้้บริการในห้้องฉุุกเฉุินมีโอกาสเป็นผู้้้ป่วยุห้น้กมากกว่าเม่�อเท์ียุบส้ดส่วนก้บห้้องต์รวจโรคท์้�วไป แลิะ
บ่อยุคร้�งแพท์ยุ์ไม่สามารถได้ข้อม้ลิของผู้้้ป่วยุอยุ่างครบถ้วน ห้้องฉุุกเฉุินจึงเป็นท์ี�เกิดความผู้ิดพลิาดได้ส้ง ด้งน้�นการมี
กระบวนการต์้ดสินใจท์ี�สามารถวางแผู้นวินิจฉุ้ยุแลิะร้กษาโรคได้อยุ่างถ้กต์้องท์้นเวลิาถ่อเป็นคุณ์สมบ้ต์ิท์ี�พึงประสงค์
แพท์ยุ์ซ้ำึ�งท์ำางานในห้้องฉุุกเฉุิน อยุ่างไรก็ต์ามการสอนเกี�ยุวก้บกระบวนการต์้ดสินใจท์ี�ปฏิิบ้ต์ิต์่อ ๆ ก้นมา ม้กเป็นลิ้กษณ์ะ
คร้พ้กลิ้กจำา ไม่มีการสอนในห้้องเรียุนห้ร่อจ้ดอยุ้่ในต์ารางเรียุนอยุ่างเป็นระบบ รวมถึงไม่มีวิธิีปฏิิบ้ต์ิท์ี�แนะนำาให้้ใช้้
สอนก้นอยุ่างแพร่ห้ลิายุ
ดิฉันจึงอยากจะเสนอการจัดการเรียนการสอนเร่�องกระบวนการตััดสินใจ (Decision-making Process) ในห้องฉุกเฉิน

ข้องแพื่ทย์ป็ระจำาบ้านโดยใช้้หลีักการ Kolb’s Experiential learning ซึ่ึ�งป็ระกอบด้วย 4 กระบวนการด้วยกัน ได้แก่ Concrete
Experience, Reflective Observation, Abstract Conceptualization แลีะ Active Expermentation
ดิฉันข้อยกตััวอย่างการเรียนผิ่าน Kolb’s Experiential Learning ซึ่ึ�งอธิบายโดย David A. Kolb เพื่ิ�มเตัิมเพื่่�อให้
สามารถึเห็นภาพื่ได้ช้ัดเจนข้ึ�น “ผิ้้ป็่วยหญิง อายุป็ระมาณ 60 ป็ี ญาตัินำาส่งโรงพื่ยาบาลีเน่�องจากพื่บผิ้้ป็่วยหมดสตัิอย้่ในบ้าน” เม่�อ
แพื่ทย์ป็ระจำาบ้านเข้้าร่วมเป็็นหนึ�งในทีมรักษาผิ้้ป็่วย จะเกิดกระบวนการเรียนร้้ตัาม Kolb’s Experiential Learning

การเรียนร้้ในข้ั�นตัอนแรกนี� เกิดจากการเก็บข้้อม้ลี
ข้�นต์อนท์ี� 1 Concrete Experience
ตั่าง ๆ เม่�อพื่บในสถึานการณ์จริงเข้้ามาป็ระกอบกัน เกิดเป็็น
เม่�อพื่บผิ้้ป็่วย ผิ้้ป็่วยมีภาวะหัวใจหยุดเตั้น เห็นรอย Concrete Experience
ช้ำ�าที�ศึีรษะแลีะเลี่อดออกจากร้ห้ แพื่ทย์ป็ระจำาบ้านรายนั�นได้
ช้่วยฟ้�นค่นช้ีพื่ตัาม Cardiac Arrest Algorithm ร่วมกับ ข้�นต์อนท์ี� 2 Reflective Observation
การเริ�มซึ่ักป็ระวัตัิแลีะตัรวจร่างกายเพื่่�อเก็บข้้อม้ลีเท่าที�จะเป็็น ข้ั�นตัอนนี�เกิดข้ึ�นหลีังจากแพื่ทย์ป็ระจำาบ้านรายนั�น
ไป็ได้ หลีังใส่ท่อช้่วยหายใจแลีะป็ั�มหัวใจไป็ 5 นาที หัวใจผิ้้ป็่วย ได้ทบทวนกระบวนการที�เกิดข้ึ�นทั�งหมด ทั�งการป็ั�มหัวใจ การ
กลีับมาเตั้น ซึ่ักป็ระวัตัิเพื่่�อหาสาเหตัุแลีะผิลีการตัรวจร่างกาย
ข้้อม้ลีจากญาตัิแจ้งว่า “ช้่วงเวลีาป็ระมาณ 23:00 น. จากการทบทวนพื่บว่า เม่�อพื่ิจารณาถึึงสาเหตัุข้อง
ญาตัิเข้้าไป็พื่บผิ้้ป็่วยนอนหมดสตัิอย้่ในบ้าน มีรอยช้ำ�าบริเวณ ภาวะหัวใจหยุดเตั้นตัาม 5H5T แลี้ว สาเหตัุที�คิดถึึงมากที�สุด
ศึีรษะแลีะรอบดวงตัา หายใจมีเสียงคร่ดคราด จึงสันนิฐานว่า น่าจะเป็็นการข้าดออกซึ่ิเจนในเลี่อด เน่�องจากสังเกตัพื่บว่า
ผิ้้ป็่วยลี้มลีง ไม่ทราบจากสาเหตัุแน่ช้ัด” หลีังใส่ท่อช้่วยหายใจแลี้วหัวใจผิ้้ป็่วยกลีับมาเตั้นในระยะเวลีา
เพื่ียงไม่นาน

38