Page 6 - Journal 11

สถานการณ์์สมมติิในการสอนทางคลิินิก
(Simulation in Clinical Teaching)

รศ.พญ.ธััชิวรรณี จิิระติว�นนท์
ภ�ควิชิ�วิสัญญีวิทย�
คณีะแพทยศ�สตร์ศิริร�ชิพย�บ�ลิ มห�วิทย�ลิัยมหิดลิ

ในปััจจุบััน การเร่ยนการสอนในช้ั�นคลินิกไม�สามารถที่ำาได้้อย�างเติ็มที่่� ไม�ว�าจากการที่่�ผู้่้เร่ยนที่่�ม่จำานวนมากขึ�น การที่ำางานของ
อาจารย์แพิที่ย์ที่่�ติ้องเน้นการบัริการมากกว�าการสอน การคำานึงถึงความปัลอด้ภัยของผู้่้ปั่วยมากขึ�น หรือแม้แติ�ผู้่้ปั่วยเอง
ที่่�ไม�ติ้องการให้ผู้่้เร่ยนฝึึกหัด้ที่ำาหัติถการกับัตินเอง ที่ำาให้แพิที่ย์ที่่�จบัใหม� แม้จะม่ความร่้ในเนื�อหาวิช้า แติ�ไม�ม่ความมั�นใจในการด้่แลผู้่้ปั่วย ไม�
สามารถคิด้วิเคราะห์ หรือติัด้สินใจ โด้ยเฉพิาะในสถานการณ์์ฉุกเฉินได้้ การเร่ยนร่้มักเกิด้ขึ�นเองจากปัระสบัการณ์์การที่ำางาน ซึ่ึ�งอาจส�ง
ผู้ลกระที่บัติ�อความปัลอด้ภัยของผู้่้ปั่วย การสอนผู้�านสถานการณ์์สมมติิ จึงเปั็นร่ปัแบับัการสอนที่่�สำาคัญ เพิื�อเติร่ยมความพิร้อมของผู้่้
เร่ยนก�อนไปัปัฏิิบััติิงานจริง

คิำาจัำากัดคิวาม

การสอนโด้ยใช้้สถานการณ์์สมมติิ (simulation จากความร่้ที่่�เคยม่ หรือเช้ื�อมติ�อสิ�งที่่�ไม�ร่้เข้ากับัสิ�งที่่�ร่้
3
based medical education) เปั็นกิจกรรมการสอนที่่�ม่การ อย่�แล้ว เปั็นกระบัวนการแบับั active ที่่�ความร่้เกิด้จากการ
1,2
ใช้้เที่คนิค หรืออุปักรณ์์เพิื�อจำาลองสถานการณ์์ที่างคลินิก สร้างขึ�นโด้ยติัวผู้่้เร่ยนมากกว�าการรับัร่้ โด้ยที่ฤษฎี่การ
โด้ยหวังผู้ลเพิื�อการพิัฒนาที่ักษะการด้่แล ที่างการแพิที่ย์ และ เร่ยนร่้ผู้�านปัระสบัการณ์์ เปั็นที่ฤษฎี่ที่่�ม่การยอมรับักันอย�าง
เพิิ�มความปัลอด้ภัยในการด้่แลผู้่้ปั่วย กว้างขวางในการเร่ยนร่้ผู้�านสถานการณ์์จำาลอง ซึ่ึ�งอธิิบัาย
ได้้ว�า กระบัวนการการเร่ยนร่้เกิด้ขึ�นผู้�านการเปัล่�ยนแปัลง
การเร่ยนร่้ผู้�านสถานการณ์์สมมติิแที่นที่่�จะเปั็น ของปัระสบัการณ์์ (transformation of experience) โด้ย
4
ปัระสบัการณ์์จริง นอกจากจะช้�วยลด้ความเส่�ยง ในการ ม่หลักของกระบัวนการที่่�ที่ำาให้เกิด้การเร่ยนร่้ติาม Kolb’s
ปัฏิิบััติิงานของผู้่้เร่ยนแล้ว สถานการณ์์เหล�าน่�ยังเปั็น experiential learning theory ด้ังน่�
สถานการณ์์ที่่� ผู้่้สอนสามารถควบัคุมได้้ ที่ำาซึ่ำ�าหรือด้ัด้แปัลง 1) ม่ปัระสบัการณ์์ที่่�กระติุ้นการเร่ยนร่้ (concrete
ให้เหมาะกับัผู้่้เร่ยนแติ�ละกลุ�มได้้ และสามารถยอมรับัความ experience)
ผู้ิด้พิลาด้ที่่�เกิด้ขึ�นจากการฝึึกปัฏิิบััติิ ในสถานการณ์์สมมติิ 2) ม่การนำาเหติุการณ์์มาที่บัที่วนสะที่้อนคิด้
นั�นๆได้้ด้้วย (reflective observation)
3) รวบัรวมข้อม่ลที่่�ได้้เปั็นข้อสรุปัที่่�ได้้จาก
หลักการพื่่�นฐานขึ้องการสอนโดยใช้้สถานการณ์์ เหติุการณ์์ (abstract conceptualization)
สมมติิ 4) นำาสิ�งที่่�ได้้เร่ยนร่้มาปัระยุกติ์ใช้้ (active

1 ที่ฤษฎีีการเรียนรู้ผู้่านป็ระสบการณ์์ experimentation)

การเร่ยนร่้ในลักษณ์ะน่� เปั็นการเร่ยนร่้ที่่�ม่ผู้่้เร่ยน
(experiential learning theory) เปั็นศึ่นย์กลาง ผู้่้สอนเปั็นเพิ่ยงผู้่้กำาหนด้วัติถุปัระสงค์การ
ที่ฤษฎี่การเร่ยนร่้ผู้�านปัระสบัการณ์์ เปั็นหนึ�งในที่ฤษฎี่การ เร่ยนร่้ และควบัคุมที่ิศึที่าง หากแติ�ผู้่้เร่ยนเปั็นผู้่้ม่บัที่บัาที่
เร่ยนร่้แบับั constructivist ที่่�มองการเร่ยนร่้ว�าเปั็น สำาคัญในปัระสบัการณ์์การเร่ยนร่้นั�นๆ รวมถึง

6 กระบัวนการที่่�เกิด้ขึ�นโด้ยผู้่้เร่ยน โด้ยการสร้างความร่้ใหม� การคิด้วิเคราะห์การกระที่ำาของตินเอง การเร่ยนร่้ในลักษณ์ะ