Page 32 - 1_2023 Journal_D10_2

5 ครูแพทย์เป็นต้นแบบ (Role Model)

อาจารย์แพทย์สุามิารถูเป่็นแบบอย่างได้้ทุกคน ทั�งในขณ์ะสุอนห้น้าชั�น สุอนข้างเตียง ห้ร่อสุอนในชุมิชน
นักศึกษาแพทย์จะเรียนร้้โด้ยถู่ายทอด้แบบอย่างจากคร้แพทย์ ในชีวิตจริงของเราทุกคนล้วนมิีต้นแบบ ด้ังนั�น อาจารย์ควรเต่อนตัวเองเสุมิอว่า เรากำลังเป่็นต้นแบบให้้ใครสุักคน นักศึกษาสุังเกตพฤติกรรมิต่างๆของ

ห้ร่อ role model อย้่ในใจ เมิ่�อสุังเกตพฤติกรรมิของต้นแบบ ซึ่ึ�งเป่็นคนที�มิีความิสุำาคัญในชีวิต เกิด้การรับร้้ อาจารย์ ตลอด้เวลา ไมิ่ว่าจะเป่็นการพ้ด้ การบรรยาย การสุอนข้างเตียง การสุร้างความิสุัมิพันธ์กับคนไข้ ท่าทาง
กระทบความิคิด้ ความิร้้สุึก ค่านิยมิ ความิเช่�อ เป่้าห้มิาย เกิด้แรงจ้งใจที�จะทำา ห้ร่อ มิีพฤติกรรมิให้มิ่ตามิต้นแบบ ที�แสุด้งความิเห้็นอกเห้็นใจ การสุ่�อสุาร การสุอนผู้้้ป่่วย การให้้ความิร้้ การช่�นชมิผู้้้อ่�น การตักเต่อน การแก้ป่ัญห้า
นั�น เป่็นการเป่ลี�ยนแป่ลงตนเองในระด้ับ mental model จะทำาตามิแนวทางให้มิ่ เกิด้แนวคิด้ แนวทาง ห้ร่อ การควบคุมิอารมิณ์์ วิธีคลายเครียด้ อารมิณ์์ขัน การมิองโลก การให้้อภัย การตัด้สุินใจ ห้ร่อแมิ้แต่การด้ำเนินชีวิต

mindset ให้มิ่ กลไกที�ทำาให้้เกิด้แรงจ้งใจ มิี 3 ป่ระเภท ด้ังต่อไป่นี� ครอบครัว รวมิไป่ถูึงทัศนคติต่อชีวิต

กลไกที่ทำาให้เกิดแรุงจูงใจ มี 3 ปรุะเภท อาจารย์แพทย์ควรระวังตัวเอง ที�จะไมิ่เป่็นแบบอย่างด้้านลบ โด้ยมิีสุติ ร้้จักตนเอง ทบทวนตนเองทั�ง
ดังต่อไปนี้ ความิคิด้ความิร้้สุึก อย่างเป่็นกลาง ไมิ่เข้าข้างตนเอง จะช่วยลด้อคติ และพัฒนาตัวเองขึ�น การรับฟััง feedback
จากผู้้้อ่�นแล้วนำมิาทบทวนเพ่�อพัฒนาตัวเอง
1
1 ต้นแบบของพฤติกรรมิที�เป่็นวิชาชีพ ตัวอย่างการ อาจารย์ไมิ่จำเป่็นต้องด้ีพร้อมิห้มิด้ทุกอย่าง มิีความิเป่็นมินุษย์ เป่็นคนที�ถู้กบ้างผู้ิด้บ้าง เมิ่�อผู้ิด้ก็ยอมิรับ
แสุด้งออก เช่น อาจารย์ศัลยแพทย์ เป่็นต้นแบบแสุด้ง ผู้ิด้ ยอมิรับได้้ว่าไมิ่ร้้ ไมิ่สุมิบ้รณ์์แบบ พร้อมิที�จะยอมิรับและแก้ไขตัวเอง เป่็นตัวของตัวเอง ไมิ่ต้องสุ้งสุ่งเกินเอ่�อมิ
ให้้เห้็นเทคนิควิธีการผู้่าตัด้ เมิ่�อนักศึกษาแพทย์ได้้เห้็น เป่็นต้นแบบที�เป่็นไป่ได้้ให้้แก่นักศึกษา
จะเป่รียบเทียบกับความิสุามิารถูตนเอง เกิด้ความิร้้สุึก

อยากทำ ให้้สุำเร็จตามิแบบอาจารย์ อาจารย์ต้นแบบ ตัวอย่างของอาจารุย์แพทย์ที่มีความเป็นมนุษย์ จะมีลักษณะต่างๆ ดังต่อไปนี้
อาจเป่็นอาจารย์ที�ป่ระสุบความิสุำเร็จ เป่็นที�ยอมิรับ
1. การติัดสินใจิ (Decision Making) การคิด้
6
ช่�นชมิ 1 6. การรอบร่้สถานการณ์์ (Situation
2 ต้นแบบของความิสุำเร็จที�เป่็นไป่ได้้ นำไป่สุ้่การเป่็น
2 แบบใคร่ครวญ ไตร่ตรอง รอบด้้าน ห้าข้อมิ้ลป่ระกอบ Awareness) มิีทักษะในการป่ระเมิินสุถูานการณ์์ และ
ที�ช่�นชมิยอมิรับ เกิด้ความิห้วังและมิีแรงบันด้าลใจที�จะ ใช้ความิร้้เป่็นฐานในการตัด้สุินใจ (evidence-based) คาด้คะเนผู้ลที�ตามิมิา เข้าใจความิคิด้ ความิร้้สุึกของ
ทำให้้ได้้เช่นกัน ห้ร่อเสุริมิแรงจ้งใจในเป่้าห้มิายที�มิีอย้่ รับผู้ิด้ชอบ ผู้้้อ่�นและตนเอง สุามิารถูจัด้การอารมิณ์์ผู้้้อ่�นและตนเอง

แล้วให้้ชัด้เจน และน่าลองทำมิากขึ�น ต้นแบบไมิ่ควร 2. ควัามเห็็นอกเห็็นใจิ (Empathy) เห้็นอก ได้้ แก้ป่ัญห้าได้้ มิีทักษะสุังคมิในการสุร้างความิสุัมิพันธ์
2
ทำให้้เห้็นว่ายากเกินไป่ ห้ร่อเก่งมิากห้ร่อแตกต่างมิาก เห้็นใจแบบเข้าใจ มิาจากการรับฟัังอย่างลึก ใสุ่ใจ ที�ด้ี และทำงานร่วมิกับผู้้้อ่�น

จนเอ่�อมิไมิ่ถูึง แต่แสุด้งว่าทำเร่�องยากได้้อย่างไร ทำให้้ จัด้การกับความิร้้สุึกตนเอง 7
7. การควับคุมพฤติิกรรมตินเอง (Behavior
3
คนอ่�นมิีความิห้วังว่าจะทำได้้เช่นกัน 3. ควัามเป็นมืออาช่พ (Professional Control) มิีความิรับผู้ิด้ชอบ สุามิารถูควบคุมิอารมิณ์์
Behaviors) เคารพความิคิด้ ความิเห้็นความิร้้สุึกผู้้้อ่�น ตนเองได้้ในยามิคับขัน สุงบ ตั�งห้ลักได้้เร็ว มิีการยับยั�ง

3. ต้นแบบแรงบันด้าลใจ ต้นแบบทำให้้เกิด้แรงบันด้าลใจอย่างแรงกล้าให้้ไป่ถูึงเป่้าห้มิาย เช่น ทำงานให้้สุำเร็จ จัด้การป่ัญห้าถู้กต้องตามิห้ลักวิชา แก้ไขความิขัด้แย้ง ชั�งใจตนเอง ไมิ่ด้่วนสุรุป่ ควบคุมิอารมิณ์์ตัวเอง มิีห้ลัก
3
มิีคุณ์ค่า เกิด้ป่ระโยชน์ต่อผู้้้อ่�นและตนเอง คาด้ห้วังว่าสุำเร็จ คิด้ว่าสุามิารถูทำได้้ สุัมิพันธ์กับคุณ์ค่าในตัวเอง และจริยธรรมิ จริยธรรมิมิั�นคง
8
4
ต้นแบบมิีลักษณ์ะด้ึงด้้ด้ใจ มิีความิสุามิารถู และป่ระสุบความิสุำเร็จ และมิีเป่้าห้มิายในชีวิตที�น่าสุนใจ ยกตัวอย่าง 4. ที่ักษะในการร่้ตินเอง (Metacognitive 8. การจิัดการกับช่วัิติตินเอง (Work-life
เช่น อาจารย์แพทย์นอกจากจะเก่ง น่าป่ระทับใจ ป่ระสุบความิสุำเร็จแล้วยังมิีเป่้าห้มิายที�จะให้้ตัวเองเป่็นที�ยอมิรับ Skills) มิีสุติ สุงบ ทบทวนตนเอง ว่ากำลังคิด้และร้้สุึก Balance) การด้ำเนินชีวิต การจัด้การเวลา งาน การ
นับถู่อของผู้้้อ่�น และมิีชีวิตที�สุมิดุ้ล (work-life balance) ด้้วย อาจารย์แพทย์บางคนอาจเป่็นต้นแบบของ การ อย่างไร เห้็นความิสุัมิพันธ์ของความิคิด้ความิร้้สุึก ที�มิี พักผู้่อน การออกกำลังกาย การมิีห้ลักการความิเช่�อ เป่้า
เข้าห้าผู้้้ป่่วยข้างเตียง มินุษยสุัมิพันธ์ การทำงานวิจัย ห้ร่อการเรียนร้้ต่อเน่�อง ผู้ลต่อพฤติกรรมิตนเอง อย่างไมิ่เข้าข้างตนเอง ยอมิรับ ห้มิาย คุณ์ค่าของชีวิต
9. ควัามยู่ืดห็ยูุ่�น ยอมิรับตัวเอง แก้ไขพัฒนาตัว
9
ความิผู้ิด้และข้อบกพร่องตนเอง โด้ยไมิ่เสุียกำลังใจ
“ ต้นแบบมีผลต่อคนไม่เหมือนกัน ขึ้นอยู่กับบุคลิกภาพ 5. ที่ักษะในการติักเติือน (Feedback Skill) มิี เองต่อเน่�อง (Growth Mindset) ฟัังเสุียงผู้้้อ่�น ฟัังเสุียง
5
ตนเอง เคารพคนอ่�น เคารพตนเอง
ทักษะและทัศนคติที�ด้ี ต่อการตักเต่อน แก้ไขพฤติกรรมิ
แนวคิดและการให้คุณค่าของแต่ละคน
ผู้้้อ่�น และตนเอง

“
29 30