Page 85 - SHEE Journal 4_2022
P. 85
การสังเกตแบ�งออกเป่็น 2 ป่ระเภที่ห้ลักๆ
ตามการเข�าร�วมกิจกรรม ได้�แก�
1 Participant observation
คือ การสิังเกต้ผู้่านการเข้าร่วมีกิจักรรมีพร้อมีๆกับ
ผู้้้ร่วมีวิจััย ซึ่ึ�งมีักใช่้ในงานวิจััยที�ต้้องการศัึกษาใน
ประเด็นที�ละเอียดอ่อน เช่่น รสินิยมีทางเพศั (Sexual
orientation) ห้รือ ผู้้้ต้ิดเช่ื�อ HIV เพื�อให้้ผู้้้เข้าร่วมีวิจััย
ร้้สิึกคุ้นเคยกับผู้้้ร่วมีวิจััยมีากขึ�น อีกทั�งมีักใช่้ในงานวิจััย
ที�อาจัยังไมี่สิามีารถระบุผู้้้ให้้ข้อมี้ลสิำคัญ(key
informant) ได้ช่ัดเจันเนื�องจัากการเข้าร่วมีกิจักรรมี
จัะทำให้้ผู้้้วิจััยสิามีารถระบุผู้้้ให้้ข้อมี้ลสิำคัญได้ต้รง
ประเด็นมีากขึ�น
การเข้าร่วมีกลุ่มีอาจัมีีความียากลำบากใน
ต้อนต้้นเนื�องจัากผู้้้ร่วมีวิจััยอาจัยังไมี่คุ้นเคยกับผู้้้วิจััย
อีกทั�งอาจัสิ่งผู้ลให้้ภายห้ลังจัากการเข้าร่วมีกลุ่มีแล้ว
งานวิจัยเช้ิงคุณภาพิ (Qualitative ผู้้้วิจััยมีีการเปลี�ยนแปลงแนวความีคิดเอนเอียงไปต้ามี
research) คือ ร้ปแบบงานวิจััยที�นิยมีใช่้เพื�อศัึกษา กลุ่มีที�เข้าร่วมีซึ่ึ�งอาจัสิ่งผู้ลต้่อการแปลผู้ลข้อมี้ลวิจััยได้
แนวคิด อธิิบายเห้ตุ้การณ์ ห้รือค้นห้าความีห้มีายของ 2 Non-participant observation
สิิ�งที�เกิดขึ�นโดยไมี่เข้าไปควบคุมีปัจัจััยต้่างๆ การเก็บ คือ การสิังเกต้โดยไมี่เข้าร่วมีกิจักรรมี โดยผู้้้ร่วมีวิจััย
ข้อมี้ลในงานวิจััยร้ปแบบนี�สิามีารถทำได้ห้ลายวิธิี ใน อาจัร้้ต้ัวห้รือไมี่ร้้ต้ัวก็ได้ เช่่น การสิังเกต้โดยการนั�งอย้่
SHEE research บทนี�ผู้้้เขียนจัะพาทุกท่านไปร้้จัักกับ ในบริเวณที�มีีกิจักรรมีห้รืออาจันั�งสิังเกต้จัากบริเวณที�
การเก็บข้อมี้ลด้วยการสิังเกต้พฤต้ิกรรมี ห้รือ ผู้้้ร่วมีวิจััยไมี่สิามีารถสิังเกต้เห้็นห้รือเป็นการสิังเกต้
Observation ผู้่านการบันทึกวิดีโอ
การสังเกตพิฤติกรรม (Observation)
เป็นการเก็บข้อมี้ลโดยเฝึ้าด้สิิ�งที�เกิดขึ�นจัริงต้ามี
ธิรรมีช่าต้ิในสิถานการณ์ที�ผู้้้วิจััยสินใจัอย่างเป็นระบบ
ผู้้้วิจััยจัะจัดบันทึกสิิ�งที�สิังเกต้ได้ลงบนแบบบันทึก
ภาคสินามี(Field note) เพื�อเก็บข้อมี้ลจัากห้ลาย
มีุมีมีองและความีห้มีายที�ซึ่่อนอย้่ในเห้ตุ้การณ์ต้่างๆ ใน
บางครั�งอาจัมีีการบันทึกเสิียง บันทึกวิดีโอห้รือ
สิอบถามีเพิ�มีเต้ิมี (Informal interview) เพื�อขยาย
ความีในสิิ�งที�ผู้้้วิจััยสิังเกต้เห้็น โดยข้อมี้ลที�บันทึก
มีักประกอบด้วย ใคร ทำอะไร กับใคร อย่างไร บ่อย
แค่ไห้น และที�ไห้น
82
